Ralf van Lieshout

Recent heb ik een klein onderzoekje gedaan onder LinkedIn-ers over hun visie op strategie en uitvoering van strategieën. Ik zou niet durven te beweren dat het een representatief onderzoek was maar in de komende postcards zal ik regelmatig wat inzichten uit het onderzoek hier delen.

Één van de belangrijkste redenen waarom bedrijven geen strategie ontwikkelen (in het onderzoek heb ik de term groeiplan gebruikt in plaats van strategie om het wat toegankelijker te maken) is de angst dat de strategie (toch) niet uitgevoerd gaat – of kan worden – door de organisatie.

Dit kan komen omdat ze denken dat de strategie niet breed gedragen wordt in de organisatie of dat ze denken dat ze niet de capaciteit (tijd, mensen, middelen) hebben om de strategie uit te voeren. Niets is zo vervelend als een papieren tijger, dus dan maar helemaal géén strategie.

Maar uitvoering hoeft geen probleem te zijn! Als je het onderdeel maakt van je strategie en niet het gevolg van je strategie. Deze week kreeg ik een fantastisch voorbeeld zomaar in de brievenbus.

Let op! deze postcard is hiermee een absolute humblebrag. :-).

Strategie is een werkwoord

Ik heb eerder al geschreven; strategie is een werkwoord. Het analyseren van de markt en het kiezen van een strategische richting is slechts het begin van het proces. Een strategie is niet iets wat je bedenkt, maar iets wat je doet. Bij het ontwikkelen van de strategie is het belangrijk om rekening te houden met de uitvoeringskracht van de organisatie. Dit gaat om tijd, geld, mensen en meer. Als blijkt dat die uitvoeringskracht niet voldoende is, dan is de strategie simpelweg niet goed.

Vaak hoor je mensen zeggen: “Dit was een briljante strategie maar slecht uitgevoerd.” Dit is dus onzin. Je kunt strategie en uitvoering niet los van elkaar zien.

Van plan naar planning

Een belangrijk schakelpunt in het strategieproces is het punt waar je van ‘plan’ naar ‘planning’ beweegt. In de ‘plan-fase’ ben je nog bezig met het analyseren van de markt, maatschappij, doelgroep en je eigen organisatie en producten. Dan maak je een aantal keuzes waarmee je denkt dat je de meeste kans hebt om te winnen op jouw speelveld.

Om die keuzes goed uit te voeren volgt dan een vertaling naar – elkaar versterkende – activiteiten. Hoe je deze vertaling maakt vanuit de lange termijn naar de korte termijn bewaar ik voor een andere keer. Maar wat in deze belangrijk is dit schakelpunt geen geen ‘back-stop’ is.

Het ontwikkelen van het plan gebeurt vaak in een relatief klein committee met het ‘hoger management’, maar in het schakelpunt is het belangrijk om méér mensen te betrekken bij het plan om te valideren of(!)- en hoe de elkaar versterkende activiteiten goed uitgevoerd kunnen worden.

Vaak zijn het operationele managers – die dichter bij de uitvoering staan – die in deze fase aansluiten. En dat is maar goed ook! Want zij weten vaak meer over de uitvoerende capaciteiten van het bedrijf dan het hoger management.

Wanneer blijkt dat de uitvoeringskracht onvoldoende is voor het beoogde plan dan staat niets het hoger management in de weg het plan aan te passen. Het probleem is echter vaak dat deze aanpassing wordt gezien als zwaktebod (vanuit het hoger management) en/of gebrek aan ambitie (vanuit operationeel management). Dit is onnodig, belangrijk is om deze fase – en het bijsturen – te zien als een normaal onderdeel van het strategieproces.

Maar dan, stel dat je deze fase goed doorkomt, hoe zorg je er dan voor dat de héle organisatie goed meegenomen én betrokken wordt bij de nieuwe strategie? Daar gaat deze postcard eigenlijk over. Fijn dat je er nog bent.

Strategy Day

Een van de methode die ik regelmatig ‘voorschrijf’ is de Strategy Day. Het is eigenlijk een contractie met mijn inleiding (strategie is een werkwoord, dat doe je elke dag) maar de Strategy Day is een heel fijn middel om de hele organisatie bij de strategie te betrekken. Het is een methode die ik heb meegenomen van mijn vorige werkgever (Greenhouse Group) waarbij deze jaarlijkse dag na verloop van tijd bijna mythische vormen begon aan te nemen. Iets waar veel mensen echt naar uitkeken!

Het idee is simpel, tijdens de Strategy Day betrek je je hele organisatie bij de status van het bedrijf, de weg vooruit, de keuzes die hierbij gemaakt zijn en de elkaar versterkende activiteiten (of thema’s) die in dat jaar centraal staan.

Belangrijk uitgangspunt is dat de Strategy Day LEUK moet zijn. Goed verpakt in een dag vol team-building, entertainment en edu-tainment. En dat de hele organisatie de kans krijgt om het verhaal in zich op te nemen en zich uitgenodigd voelen om binnen die kaders (!) mee te praten en mee te denken over hun team- en persoonlijke bijdrage.

Afgelopen winter heb ik een strategietraject gedaan met product studio OWOW. Een heel dynamische creatief technologische studio waar digitale producten ontwikkeld worden voor e-com, websites, platformen en apps. Software zo mooi dat het soms lijkt alsof het een design agency is.

Op basis van het proces wat ik hierboven heb beschreven hebben ze recent hun eerste OWOW Strategy Day georganiseerd en als bedankje kreeg ik deze week zowel een OWOW-sweater als hun Strategy Day-Bible opgestuurd: Een notitie-boekje én strategiebeschrijving die alle medewerkers hebben meegekregen als geheugensteuntje en om hun ideeën in te noteren.

Nog nooit heb ik een strategie die ik met een team heb ontwikkeld zo mooi vertaald zien worden in een handzaam, begrijpelijk én inspirerend boekje. De hele organisatie is nu op de hoogte van de lange termijn strategie van OWOW en de belangrijkste activiteiten en thema’s voor het komende jaar. Daarnaast hebben ze ieder hun eigen initiatieven kunnen formuleren (en zich eraan kunnen commiteren!) die aan die activiteiten en thema’s gaan bijdragen.

Zo is het plan ontwikkeld met het leiderschapsteam, de planning in samenspraak met de team-leads en de activiteiten en intiatieven komen uit de hele organisatie. Voor mij een schoolvoorbeeld van een effectief strategietraject wat zorgt voor rust, focus, duidelijkheid én betrokkenheid van de hele organisatie. Dan is het bijsturen en optimaliseren van de strategie een stuk makkelijker en leuker!

En dan begin volgend jaar een nieuwe Strategy Day om naar uit te kijken. Niet omdat er weer een nieuwe strategie bedacht is, maar omdat de eerste milestones bereikt zijn en het tijd is voor nieuwe thema’s en activiteiten binnen de strategie.

Heb je ook zin in zo’n traject én een leuke strategiedag met je organisatie? Dan mag je me altijd bellen!

Briefkaartjes in je mail ontvangen? Schrijf je hier in: https://ralfvanlieshout.com/nieuwsbrief-inschrijvingen/