Ralf van Lieshout

Na een flinke dip op haar werk is mijn vrouw, na een paar ingrepen, weer met nieuwe energie aan de slag gegaan en, naar mijn mening, een betere versie van zichzelf geworden. (en ja…ik heb het haar gevraagd, ik mag hierover schrijven, ik wil geen blogpost 28,5).

Toch gaf ze afgelopen week aan dat ze het gevoel had dat ze minder stress-bestendig is geworden. Maar terwijl ze dat zei besefte ze eigenlijk direct dat dat niet het geval was…..ze was zich vooral veel bewuster van het feit dat ze stress had en kon er daarom sneller over praten en dat praten, dat voelde dan weer stress-verminderend.

Praten over stress, vermindert de stress. Dat deed me denken aan een video die ik al een tijdje terug heb bekeken over stress. Een TED Talk van een psychologe genaamd Kelly McGonigal. Zij heeft een nogal ongebruikelijke visie op stress namelijk; het is alleen maar slecht voor je, als je denkt dat het slecht voor je is.

Change perspective..

Over een paar weken is het weer de Week van de Werkstress, en wat me opvalt in de aanpak van stress op het werk is dat veel oplossingen gericht zijn op het verminderen van stress in plaats te focussen op het omgaan met stress.

En daarom vind ik de visie van Kelly McGonigal zo interessant omdat zij beweert dat stress vooral slecht voor je is als je denkt dat het slecht voor je is. De link naar de video heb ik op het einde van deze post toegevoegd. Hieronder vind je een soort transcript verpakt in een blogpost :-).

Een onderzoekje..

Uit onderzoek bij een grote groep mensen die een jaar lang veel stress hadden ervaren bleek dat zij een 43% grotere kans hadden om in het volgende jaar te komen te overlijden dan mensen met een gemiddelde of lage stress-ervaring over het afgelopen jaar.

Maar vervolgens bleek die verhoogde kans alleen te gelden voor de mensen die stress als ‘gevaarlijk voor je gezondheid’ beschouwden. De mensen die stress niet als iets gevaarlijks voor je gezondheid zagen, bleken helemaal geen grotere kans op overlijden te hebben.

Gezonde spanning

Uit verder onderzoek bleek vervolgens dat de mensen die stress als iets positiefs zien ook een andere fysieke reactie vertoonden op stress vergeleken met de mensen die stress als iets negatiefs zien.

Bij een typische stress reactie gaat het hart sneller kloppen en trekken de bloedvaten zich samen. Dat kan op lange termijn ongezond zijn en is een van de redenen waarom stress vaak in relatie wordt gebracht met hart en vaatziekten.

Maar bij de groep mensen die stress als iets positiefs zagen bleken de bloedvaten niet samen te trekken maar juist ontspannen te blijven. Dus wel een hogere hartslag, maar nauwelijks of geen vernauwing van de bloedvaten. Dan is stress dus veel minder ongezond.

Dat gevoel kennen we allemaal als ‘gezonde spanning’. Sporters hebben het er vaak over vlak voor een belangrijke wedstrijd – ze zijn extra scherp en opmerkzaam waardoor stress ze kan helpen om hun taak goed uit te voeren. Maar ze schieten er niet van op slot of in een black-out, zoals vaak het geval is bij ‘ongezonde spanning’.

Eerste les in stress; probeer stress te zien als je lichaam wat zich klaar maakt om een prestatie te leveren. De stress wordt er wellicht niet minder van, maar wel gezonder!

Stress maakt sociaal

Een ander verrassend aspect van de stress reactie die McGonigal aanhaalt is het vrijkomen van oxytocine, ook wel het knuffel- of sociaal hormoon genoemd.

Waar adrenaline je hart sneller laat pompen komt ook oxytocine vrij en die zorgt ervoor dat je in een stress situatie automatisch op zoek gaat (of zou moeten gaan) naar de nabijheid van anderen om te vertellen hoe je je voelt. Er over praten dus.

Als je zelf stress hebt of je ziet dat een ander stress heeft en je maakt contact met een ander dan maakt je lichaam méér oxytocine aan waardoor je stress reactie gezonder wordt en je  sneller hersteld van de stress.

Zo bleek dat mensen die te maken hadden met financiële- of relationele stress een 30% grotere kans op overlijden hadden.Maar mensen die in die situatie veel tijd besteedde aan het zorgen voor anderen hadden geen grotere kans op overlijden.

Tweede les in stress; Krop het niet op! Praat er over, deel het met anderen. En als je het bij de ander herkent, maak het bespreekbaar.

Hierbij de link naar de video:  http://www.ted.com/talks/kelly_mcgonigal_how_to_make_stress_your_friend?language=en

Hier is het addertje onder het gras….

Het lijkt zo simpel: als je stress als iets positiefs ziet is het geen beperking van je handelen, maar juist een ondersteuning van je handelen. En als je er met anderen over praat, dan is de stress reactie-gezonder.

Maar voorwaarde is dan natuurlijk wel dat je stress bij jezelf en bij anderen moet herkennen; je moet je er bewust van worden voordat je er op een positieve manier naar kunt kijken. En dat is waar het vaak mis gaat.

Mensen hebben niet eens door dat ze (te lang) onder stress staan. Pas als het te laat is en alle alarmbellen gaan rinkelen, dan wordt er ingegrepen door bijvoorbeeld de workload terug te brengen en er over te gaan praten. De put dempen als het kalf verdronken is noemen ze dat wel eens.

Er valt dus een wereld te winnen als mensen zich bewuster worden van hun stress of überhaupt hun eigen gevoel. Bedrijven die dat onderkennen en daar in investeren zien een veel lager verzuim.

Daarom schrijf ik naast snoeiharde (social) marketing shit af en toe een zweef-blog :-). Je hoeft het niet te lezen..maar het ergste wat er kan gebeuren is dat je er iets van leert.

Zoek betekenis in plaats van ongemak te ontwijken

Een leven zonder stress bestaat niet. We kunnen stress dan ook niet altijd ontwijken. Maar hoe we er over denken en hoe we ons gedragen onder stress, daar kunnen we wel wat aan doen.

En het gevolg is dan ook dat je stress niet uit de weg hoeft te gaan. Of zoals McGonigal op het einde aangeeft. Chasing meaning is better for your health than to avoid disconfort.

Mijn vrouw weet dit nu. Ze is zelfbewuster, standvastiger en vrolijker. Ze heeft keuzes durven te maken, zelfs al gaan die in tegen de verwachtingen die haar omgeving soms van haar heeft.

Ze besteedt nu veel meer tijd aan het werken met studenten, ze onderwijzen, begeleiden, helpen en beter te maken. Dat is soms nog steeds stressvol en ongemakkelijk, maar het zijn wel dingen die haar leven betekenis geven. En daarom ben ik heel heel trots op haar.

T.B.C.