Ralf van Lieshout

Leestijd c.a. 8.50.

In de vorige blogpost heb ik het gehad over de Wizard- en de Worker strateeg. Hard work beats talent every time talent doesn’t work hard. 

Het meest krachtige woord van een strateeg is waarschijnlijk ‘waarom?’. Waarom is het zoals het is? En waarom kan het niet anders? Die waarom-vraag kun je altijd stellen en daarin zit impliciet opgesloten dat er nooit sprake kan zijn van een status quo en je dus nooit klaar bent met leren (en met twijfelen).

Dat betekent dat je altijd een mogelijkheid hebt om te blijven leren, de keuze om dat daadwerkelijk te doen is aan jezelf. Ik heb mijn keuze al gemaakt.

“But what does Socrates say? ‘Just as one person delights in improving his farm, and another his horse, so I delight in attending to my own improvement day by day.’ ” (Epictitus Discourses, 3.5.14)

 

Daarmee wil ik niet zeggen dat je elk vrij moment moet investeren in studie. Jezelf ontwikkelen gaat over veel méér dan alleen kennis vergaren. Maar het betekent volgens mij wel dat je altijd meedogenloos eerlijk naar jezelf moet durven zijn en de keuzes die maakt. Waarom doe ik dit, en waarom doe ik niet iets anders? En het allerbelangrijkste is; doe het niet voor je werkgever of voor iemand anders; doe het voor jezelf. Alleen voor jezelf.

Hieronder een aantal keuzes die ik (bijna) dagelijks maak en toepas.

#1 Kies een of meerdere voorbeelden

Voor de stoïcijnen is dit een van de meest effectieve manieren om jezelf te verbeteren. Het kiezen van één of meerdere voorbeelden.

“Choose someone whose way of life as well as words, and whose very face as mirroring the character that lies behind it, have won your approval. Be always pointing him out to yourself either as your guardian or as your model. This is a need, in my view, for someone as a standard against which our characters can measure themselves. Without a ruler to do it against you won’t make the crooked straight.” —Seneca, Letters From a Stoic

Wat je ook doet, er zijn altijd mensen van wie je kunt leren. Persoonlijk en professioneel. Van hun karakter, hun verhaal, hun werk, technieken, succes en mislukkingen. Het hoeven geen mensen te zijn om tegen op te kijken of om jezelf mee te vergelijken maar om je eigen handelen aan te spiegelen.

Het gaat om het leren van de principes die jou kunnen helpen om beter te worden in wat je doet. Een bijkomend voordeel van deze manier van leren is dat het ‘het ego’ uit je eigen perceptie en aannamen haalt en je per definitie dwingt om je eigen beeldvorming van een afstand kritisch te bekijken. Wat zou hij/zij doen in mijn situatie?

#2 Lees, lees, lees…

Lezen is de meest effectieve manier om jezelf te ontwikkelen. Ik had ooit een collega die zelfs in haar auto minimaal 3 boeken had liggen die ze ‘in de file’ las. Levensgevaarlijk! Ik zou dat niemand willen adviseren (voor de auto heb ik een andere tip – verderop in deze post) maar het mooie van lezen is wel dat je het heel vaak en op heel veel plaatsen kunt doen.

Mijn probleem was echter dat ik bij het lezen op mijn PC of telefoon nogal snel afgeleid werd door notificaties en social media verleidingen. Na een tip van mind-a-like Stéphan Lam heb ik de Pocket-app in mijn browser en op mijn telefoon geïnstalleerd en een Kobo e-reader aangeschaft. Nu sla ik alle artikelen die ik tegenkom via verschillende bronnen op in de Pocket-app. Die artikelen worden gesynchroniseerd op mijn e-reader waarna ik ze heerlijk ‘prikkelloos’ kan lezen. Dat doe ik dan tijdens vakanties, af en toe een uurtje in het weekend, maar met name in de avond in plaats van doelloos TV te kijken – of wanneer ik geen energie meer heb om ‘echt’ te werken.

Lees vakliteratuur

Zo lees ik veel artikelen van blogs en fora uit mijn eigen vakgebied. Platformen als Pocket en Medium werken heel erg efficiënt op basis van het ‘als je dat artikel interessant vindt, dan vind je dit waarschijnlijk ook interessant’-principe. Dat je daarmee het risico loopt op selffulfilling prophecy – of dat je te veel artikelen van dezelfde strekking verzamelt – ondervang ik door het volgen van een aantal curators in mijn sociale netwerk. Inmiddels weet ik heel goed welke vakbroeders artikelen delen die ik interessant en origineel vindt.

Lees buiten je vakgebied

Naast artikelen uit mijn eigen vakgebied pocket ik heel veel artikelen en long-reads uit andere disciplines. Van politiek tot psychologie, filosofie, geschiedenis en technologie. Ik heb vaak ‘interessegolven’. Dan lees ik een bepaalde periode heel veel over artificial intelligence, dan weer in stoïcisme (nu), dan weer in gedragspsychologie, dan weer in nano-robots en daarna bijvoorbeeld politiek.

In dit artikel komt naar voren dat Elon Musk dit principe van verbreding gebruikt om patronen en concepten uit de ene ‘wereld’ te doorgronden en toe te passen op een andere wereld om daarmee succesvol te zijn. Ik vind het vooral erg verfrissend om met veel verschillende dingen bezig te zijn.

Lees échte literatuur

Het lijkt tegenstrijdig met wat ik eerder schreef maar het gaat uiteindelijk allemaal om balans. Het kan namelijk een valkuil zijn om al je leestijd te besteden aan vakbladen, blogs en artikelen. Lezen om te leren is namelijk per definitie ‘intern gefocussed’; puur gericht op het verbeteren van jezelf en daarmee egoïstisch en niet empathisch. Terwijl empathie een belangrijke eigenschap is voor een goede strateeg.

Ik werd voor het eerste getriggerd bij het lezen van het ultieme anti-zelfhelp-boek Standvastig van Svend Brinkman. Hij schrijft daarin dat het lezen van zelfhelp-boeken mensen alleen maar meer onzeker maakt. Mensen krijgen het idee voorgehouden dat succes ‘van binnen’ zit en door maar genoeg naar binnen te kijken en ‘tot jezelf te komen’ naar buiten gehaald kan worden. Dat als je maar positief genoeg bent, dat die mooie baan dan vanzelf op je pad komt. Natuurlijk helpt een positieve instelling, maar je moet ook de juiste opleiding hebben, gezegend zijn met een goed stel hersens, een beetje geluk en een goed netwerk. En dat is gewoon hard werken.

Ook biografieën van succesvolle mensen zijn trouwens killing voor je zelfbeeld. Een bekende heuristieken uit de gedragspsychology is de availiblity heuristiek waarbij mensen meer waarde hechten aan informatie die ruim beschikbaar is. Het lezen van een biografie van een succesvol persoon zorgt ervoor dat de lezer het idee krijgen dat de kans om zelf ook zo succesvol te worden groter is dan die in werkelijkheid is. De lat licht dan onrealistisch hoog en je kunt het zelf (dus) nooit goed genoeg doen. Dit leidt uiteindelijk tot frustratie en teleurstelling.

In literatuur worden karakters gelaagd geïntroduceerd en opgebouwd. Je wordt als lezer gedwongen door de ogen van de verschillende karakters te kijken. Daarmee ‘train’ je als het ware je empathische spieren die je zo hard nodig hebt als strateeg om te kunnen begrijpen waarom mensen de dingen doen die ze doen, alvorens je gedrag kunt veranderen.

#3 Luister podcasts

Stel je zit in de auto en wilt je tijd nuttiger besteden dan met hersenloze radio? Dan zijn Podcasts een fantastische bron van informatie en entertainment. Ik moet eerlijk bekennen dat het nog niet zo heel lang geleden aan de Podcasts ben gegaan maar ik kan me tegenwoordig enorm verheugen op lange ritten alleen in de auto. En laat ik als strateeg in Eindhoven met veel klanten in de Randstad daar nu juist geen gebrek aan hebben! Mijn collega Floris kan zelfs Podcasts luisteren terwijl hij het gras maait of het eten klaar maakt, maar ik ken dan ook weinig mensen die als een Ninja zo single minded zich kan concentreren op één bron van input en de rest kan uitschakelen. Voor de meeste mensen is het luisteren van podcasts dan ook een typische commute-activiteit

#4 Doe iets wat je leuk vindt

Ook dit lijkt tegenstrijdig met wat ik eerder schreef maar nogmaals, het gaat om de balans. Volgende week word ik 40 jaar en ik merk dat ik steeds beter begin te begrijpen of- en welke informatie mijn brein op een bepaald moment kan opnemen. En dus ook wanneer het even genoeg is.

Douglas Rushkoff – een zeer bijzondere filosoof en futuroloog – werkt zelfs op basis van de maandstonden. Als je dit leest en bekijkt dan ben je direct fan.

Er zijn momenten in de dag, de week, de maand en het jaar waarop mijn hoofd even geen (inhoudelijk) uitdagingen wil verwerken. Zeker niet als deze met mijn werk te maken hebben. Die momenten zijn dan wel weer erg geschikt voor het lezen van allerlei artikelen.

Maar er zijn ook momenten dat zelfs dat even niet wil. Dan kan ik altijd nog fysiek actief worden. Ik geloof heel erg in het principe van een gezonde geest in een gezond lichaam. Dus kies ik er regelmatig voor om te gaan sporten in plaats van te werken of te studeren.

Tenslotte de belangrijkste keuze. Namelijk gewoon tijd besteden met je gezin en je vrienden. Een harmonieus privé leven is voor mij een van de belangrijkste voorwaarden om me goed in mijn vel te voelen. Daarom heb ik er nog altijd moeite mee om te veel privé tijd op te offeren voor werk. Niet omdat ik mijn werk niet leuk vindt, maar omdat ik weet dat ik er op termijn ook zakelijk de prijs voor betaal wanneer ik mentaal minder scherp ben. In die zin is ontspannen dus net zo goed onderdeel van ‘hard werken’.

#5 Ga op pad

Het is altijd leuk om jezelf een paar dagen uit de routine van alle dag te halen voor een opleiding, seminar of conferentie. Of het nu gaat om persoonlijke ontwikkeling, professionele ontwikkeling of iets heel anders zoals een cursus houtbewerking of kantklossen – het maakt eigenlijk niet uit wat je doet. Het is een combinatie van afstand nemen van wat je elke dag doet en geconcentreerd zijn op iets wat je niet elke dag doet. Dat werkt stimulerend voor de hersenen.

#6 Schrijf

Voor mij een persoonlijke favoriet. Het schrijven helpt om opgedane inzichten te overdenken en vast te leggen. Niet alleen op ‘papier’ maar ook in je hoofd. Ik kan het iedereen aanraden.

Je weet alleen wat je weet

 

De CEO van Microsoft Satya Nadella werd afgelopen maand als volgt gequoot:

“Don’t be a know-it-all; be a learn-it-all.”

De wijsneus uithangen is niet alleen vervelend voor anderen, maar kan je ook remmen in je persoonlijke groei. Wanneer je begrijpt dat je alleen weet wat je weet dan weet je ook dat er heel veel is wat je niet weet 😉 Dat beseffen maakt mij zowel hongerig als bescheiden. Ik hoop dat iemand iets heeft aan deze tips. Maar er zijn vast en zeker nog veel meer leuke inzichten. Ik sta er voor open.

T.B.C.