Op de derde dinsdag van september mocht ik Minister van Innovatie zijn tijdens de Algemene Mediabeschouwing georganiseerd door het MWG. Hieronder het betoog waarmee ik mocht aftrappen. Altijd lekker om op het scherpst van de snede stelling te mogen nemen en te discussieren.
leestijd: 3 minuten
Meneer de voorzitter, geachte oppositieleden, mede-ministers en mensen op de publieke tribune. Welkom allemaal.
Vandaag is inderdaad de beste dag voor de Nederlandse publishers in het digitaliserende medialandschap. Want na vandaag zal het alleen maar minder worden.
Ik ben een absolute liefhebber van Nederlandse mediamerken. Ze zijn de reden dat ik ooit in dit vak terecht ben gekomen, maar ik ben hier niet naar toe gekomen om zoete verbale liefde met u te bedrijven. Soms moet je elkaar even pijn doen. Juist omdat je van elkaar houdt.
Kwalitatieve content zorgt voor aandacht van de consument en die aandacht wordt ‘verkocht’ aan adverteerders. Jarenlang was het een ABC-tje. Maar dat business model is in Nederland inmiddels ten dode opgeschreven en daarmee gevoeglijk ook uw rol.
Het komende jaar zal de Nederlandse publisher namelijk nog meer de pas naar de consument én de adverteerder afgesneden worden door de innovatie slagkracht en schaal van internationale spelers zoals Google, Facebook en ook Amazon. Zij volgen niet, zij bepalen de markt. Ach, de kinderlijke vrolijkheid van de Nederlandse media rondom actie van Lubach in het afgelopen voorjaar. Chocolade letters in de krant; ‘Mensen deleten massaal hun Facebook account!!’
Ondertussen laat Facebook in Nederland gewoon een absolute groei 3% zien, waarbij Instagram tegelijkertijd met bijna 12% groeit. Het is typerend voor uw industrie want ook u bent enorm afhankelijk van Facebook en Google. En by the way, Lubach’s pagina is niet verdwenen. Hij staat slechts verborgen.
Het goede nieuws is dat u in de huidige Facebook newsfeed in elk geval nog zichtbaar ben met uw mediamerken! Maar met de opkomst van slimme speakers zoals de Amazon Echo en Google Home komt die zichtbaarheid ook al onder druk te staan. Vraagt de consument komend jaar in de huiskamer om het RTL nieuws? Het NOS nieuws? Nu.nl? Of toch gewoon ‘het nieuws’ waarbij Google en Amazon bepalen wie het nieuws mag leveren. De meest kwalitatieve of degene met de diepste zakken?
En dan de adverteerders. Die zijn ondertussen zelf ‘publishers’ geworden. En hoewel ze in die hoedanigheid ook niet om de dominantie van Facebook en Google heen kunnen, drijft ze dat niet terug naar u. Nee, de adverteerder is wat pragmatischer: if you can’t beat them, join them.
Niets zo geil als lange tantra-inspiratiesessies met Facebook en Google. Liefst in Silicon Valley. En daardoor investeren ze nu hun geld in het ontwikkelen van voice-apps en het experimenteren met conversational marketing services zoals Facebook Messenger om op die manier een directe relatie met de consument op te bouwen.
En daarmee zit u straks zonder bereik en zonder adverteerders! Kwalitatieve content kunt u niet meer bieden omdat advertising inkomsten verdampen en consumenten er niet voor willen betalen. De drempel voor nieuwe spelers om toe te treden in uw markt is enorm laag..dames en heren het is om te huilen…
Innovatie kan deze vicieuze cirkel doorbreken! Maar kunt u innoveren? Iedereen houdt van innovatie, u vast ook, maar de risico’s en onzekerheden zijn groot. Zeker wanneer een markt zo snel verandert als die van ons. Dus wanneer je business onder druk staat, aandeelhouders in je nek hijgen, en je niet in eigen vlees durft te snijden, dan richt je je logischerwijs vooral op korte termijn resultaat.
Maar incrementele innovaties maken niet het verschil wat nodig is voor u om te overleven – het zijn hooguit ‘verbeteringen’: short term marginal gain, long term substantial pain.
Vandaag is de mooiste dag voor u, want zonder verandering van uw business model zal het na vandaag alleen maar minder worden.
Ralf van Lieshout 
Geef een reactie